برگه‌ی اطلاعات ایمنی مواد (MSDS)
آدرس تعدادی از سایتهایی که برای تهیه برگه اطلاعات ایمنی مواد شیمیایی (MSDS) در دسترس هستند در زیر آمده است. دقت کنید که برای استفاده از بعضی از این سایتها باید ابتدا در آن سایت ثبت نام نمایید:
۱- SIRI MSDS Index,
۲- MSDS Solutions Center,
۳- MSDS Provider,
۴- MSDS Xchange,
۵- SigmaAldrich- Product Safety Center,
۶- Scott’s MSDS Online Library,
۷- Arkema Inc.,
۸- INCHEM,
۹- NPCHSE (شرکت ملی صنایع پتروشیمی)
آنچه که در آزمایشگاه باید بدانیم:
دانشجویان تحصیلات تکمیلی باید قبل از شروع به کار در آزمایشگاه “فرم ارزیابی خطرات احتمالی برای سلامتی” را پس از دانلود در ۳ نسخه تکمیل کرده و به کارشناس آزمایشگاه تحویل دهند. یک نسخه در آزمایشگاه و دیگری در گروه باقی مانده و یک نسخه باید به حراست دانشگاه تحویل شود.
سپس فایل Word ضمیمه شده را دریافت کرده، مطالعه نمایید. این فایل شامل وارد زیر است:
۱٫ هشدارها و علائم ایمنی
۲٫ جدول توصیفی بر چسب گذاری مخاطرات مواد شیمیایی
۳٫ جدول توصیفی بر چسب گذاری ایمنی مواد شیمیایی
۴٫ برچسب ظروف مواد و محلولهای شیمیایی
۵٫ فرم گزارش خطر
کمک‌های اوّلیه:
کمک‌های اوّلیه را یاد داشته باشید تا در صورت بروز خطر به خود و دیگران یاری برسانید. آدرس های زیر برای آموزش کمک‌های اوّلیه مناسب خواهند بود:
۱٫ بیمارستان هاشمی‌نژاد مشهد
۲٫ دانشگاه علوم پزشکی مشهد
۳٫ انجمن درمانگران ایران
۴٫ پایگاه اینترنتی نجاتگر
۵٫ شبکه اطلاع رسانی بهداشتی جوان
چه نکاتی را باید در آزمایشگاه رعایت کرد؟
۱- هرگز بدون روپوش، دستکش، ماسک، عینک و سایر وسایل ایمنی مناسب آزمایش نکنیم. باید بدانیم که برای کار با برخی مواد خاص استفاده از تجهیزات ایمنی ویژه و اختصاصی لازمست. یعنی باید از دستکش و ماسک و سایر وسایل مخصوص برای کار با آن مواد استفاده کنیم و تجهیزات ایمنی معمولی کارآیی لازم را ندارند.
۲- شیلنگ های آب و گاز را هرگز بدون بست استفاده نکنیم.
۳- هرگز از وسایل معیوب و شکسته استفاده نکنیم. استفاده از این وسایل می تواند منجر به بروز خطرات جدی شود.
۴- هرگز آزمایش در حال اجرا را بدون مراقبت رها نکنیم. در صورت نیاز اجباری به ترک محل یا در مورد آزمایشهای نیازمند به زمان طولانی، حتما توضیحاتی شامل نام آزمایش، نام آزمایشگر، تلفن تماس، مواد در حال واکنش و احتیاطات لازم را در محل آزمایش در دسترس قرار دهیم.
۵- هرگز ظروف حاوی مواد ومحلول ها را بدون درپوش محکم نگهداری نکنیم تا ضمن جلوگیری از آلودگی هوای آزمایشگاه، از آلودگی نمونه ها با مواد خارجی جلوگیری شود.
۶- مواد مورد استفاده را فقط به میزان مصرف در روی میزها نگهداری و بقیه را در محل مناسب انبار نماییم.
۷- خطرات موجود در آزمایشگاه را شناسایی نماییم و روشهای مناسب مقابله با آنها را بیاموزیم.
۸- محل کپسول های آتش نشانی را شناسایی و روش استفاده از آنها را بیاموزیم.
۹- قبل از کار با مواد شیمیایی، ابتدا با خواص آنها آشنا شده، خطرات آنها را شناسایی نموده و روش مقابله با این خطرات را فراگیریم.
۱۰- با علائم و هشدارهای ایمنی آشنا شویم.
۱۱- مسیرهای تردد در آزمایشگاه را خالی از اشیای مزاحم نگهداریم.
۱۲- روی میزها را خالی از تجهیزات و مواد غیر لازم نگهداریم.
۱۳- وسایل روی میزها را بطور مناسب و بی خطر قرار دهیم.
۱۴- حتما به هرگونه ظرف حاوی مواد و محلولها برچسب مناسب را الصاق نماییم.
۱۵- از هرگونه خوردن و آشامیدن در محیط آزمایشگاه پرهیز کنید. محیط آزمایشگاه آلوده به مواد سمی و خطرناک است.
۱۶- هنگام شستشوی ظروف و وسایل شیشه ای، ابتدا شیر آب را باز نموده و منتظر یکنواخت شدن جریان آب و ثابت شدن فشار آن شوید و سپس وسایل مورد شستشو را در مسیر جریان آب قرار دهید تا از رها شدن وسایل از دست (در اثر فشار ناگهانی آب) و شکستن آنها جلوگیری شود.
۱۷- حتی الامکان در ساعات خلوت روز آزمایش نکنیم تا بتوانیم درصورت نیاز از کمک سایر افراد استفاده نماییم.
۱۸- در صورت نیاز به زمان طولانی جهت انجام آزمایش، بجای انجام آن تا ساعتهای انتهایی روز بهتر است آزمایشها را زودتر شروع نماییم.
۱۹- مواد و محلولهای خطرناک و آلاینده محیط زیست را در فاضلاب یا سطل زباله خالی نکنیم. این مواد و محلول ها باید جمع آوری و بطریق مقتضی دفع گردند.
__ باید بخاطر داشته باشیم که عدم رعایت هرکدام از نکات ساده بالا می تواند منجر به حادثه گردد. حوادثی که شاید خیلی دور از ذهن باشند اما بعد از وقوع، فرصتی برای جبران نخواهد بود.
توجه: بخش نکات ایمنی در آزمایشگاه و فایل Word برگرفته از سایت عابر (http://www.aber.id.ir/Safety_Tips.html) است.