معرفی کتاب : الإمام علی (علیه السلام فی الفکر المسیحی المعاصر) اثر ادیب و محقق مسیحی راجی انور هیفا

در طول تاریخ معاصر، غیر مسلمانان درباره امام علی (ع) کتاب‌های متعددی نوشته‌اند. یکی از نویسندگان مسیحی مشهور، راجی انور هیفا است. وی در این کتاب نمونه های متعددی از عشق ورزی و عقیده و باور به امام علی (ع) را تشریح می کند و نشان می دهد که چگونه جان های تشنه از زلال حکمت و ایمان امیر مؤمنان سیراب می شود و چه سان چشم های منتظر از نور آسمانی ولایت روشنی می یابد. کتاب مذکور توسط مرتضی قائمی و نوذر عباسی ترجمه و چاپ شده است.

فهرست مطالب کتاب به ترتیب زیر است:

مقدمه مترجمان

مقدمه‌ای کوتاه و لازم

وحدت کلمه و ارتقای اندیشه

چرا علی (ع)

مولود کعبه

ایمان علی و اشراق‌های روح

شب فداکاری بزرگ

بیعت پیامبر (ص) و علی (ع)

علی (ع) امتی در وجود یک امام

علی (ع) پدیده‌ای ماورای انسانی

علی قدرت مغلوب ناشدنی حق است

علی جامع علوم پیامبران و انبیاء

علم توحید الهی

علوم فقه و ترازوی عدالت

علوم طبیعی و نگرش‌های فلسفی

دانش‌های زبانی و نبوغ بلاغی

عید غدیر بزرگ‌ترین عید خدا

بشریت با شهادت علی (ع) چه از دست داد

در فصل پایانی این کتاب که « بشریت با شهادت علی (ع) چه از دست داد» نام دارد آمده:

اندیشمند مسیحی عموما معتقد است شهادت امام (ع) نه به معنای پایان عظمت ایشان، بلکه تداوم حقیقی آن بود، زیرا شهادت بزرگوارانه، پایان زندگی نیست، بلکه جلوه ای جدید از زندگی و ادامه آن است (ص:۶۴۵)

در همین فصل از زبان نصری سلهب، اندیشمند و شاعر مسیحی آمده: «خداوند علی را با حکمت خود آفرید تا شهید و پدر شهیدانی باشد که پلیدی های زمین را به خون بشویند و دروازه­های آسمان را بگشایند تا مؤمنان دسته دسته در آن داخل شوند» (همان: ۶۵۸)

در فرازی دیگر از کتاب از زبان روکس بن زائد العزیزی محقق و ادیب مسیحی نقل شده:«امام علی عموما درس های فراموش نشدنی به بشریت آموخت که زمان را هر طور که باشد توانِ محو آن نیست. اولین این درس ها این است که انسان تا با حق انس نگیرد یک انسان حقیقی نخواهد بود؛ پس  آنگاه که بعد از شناخت حق با او انس گرفت، باید آماده باشد تا خود را به جای حق فرض کند تا بتواند آن را از حالت انتزاع درآورده به آن عینیت بخشد بعد از آن هرچه پیش آمد هیچ باکی نیست.» (۶۴۴)

در همین فصل  می آورد «توماس کارلایل عدالت مطلق امام علی را مهمترین عامل رسیدن به این پایان دردناک(شهادت در مسجد کوفه) می داند،کارلایلِ فیلسوف  علی را کسی قلمداد می کند که از همه انسان ها انتظار داشت هم چون خود او عادل بوده و یا حداقل ساده ترین ارکان و مبانی عدالت را بشناسند و این گونه صفای درون و پاکی روح خود را –که عشق و احترام به عدالت در سرشت آن است- منعکس ساخت.کارلایل درکتاب خود «hersoe and heroworship» که تحت عنوان «الأبطال» به زبان عربی ترجمه شده  این نظرش را چنین خلاصه می کند:  امام علی درکوفه و به ناگهان کشته شد. او با عدالت بسیار، به خود آسیب رسانید!»(۶۶۷)

تهیه: سرکار خانم منصوره خوشخو

معانی «عندَ»

داشتن، هنگام، نزد، نزدیک

داشتن

هرگاه «عند»، اول جمله اسمیه بیاید

به معنی داشتن است.

عندی وصفة کان الطبیب کتب لی.

نسخه‌ای را که دکتر برایم نوشته بود، دارم.

* لیسَ عندی هذا المقدار: این مقدار ندارم

هنگام، وقت

*الصَّبْرُ ثلاثةٌ صَبْرٌ عِنْدَ الْمُصیبَةِ، وَ صَبرٌ عَلَی الطّاعَةِ وَ صَبْرٌ عَنِ الْمَعْصیَةِ. رسول الله ِّﷺ

صبر سه نوع است: صبر هنگام مصیبت،  صبر بر اطاعت،  صبر بر ترک گناه

*لا شيءَ أحسنُ مِنَ الْعَفوِ عِندَ الْقُدرةِ .

هیچ چیزی بهتر از گذشت هنگام قدرت نیست.

نزد

*منْ یَصبرْ عَلَی مَصائِب فإنَّ لَهُ أجراً عظيماً عندَ اللهِ.

هر کس بر مصیبت‌ها صبر کند، پس اجری بزرگ نزد خدا دارد.

*ذاتَ یَوْمٍ کانَ رَجُلٌ جالِساً عِندَ النَّبیِّﷺ

یک روز مردی نزد پیامبر(ص)  نشسته بود.

نزدیک

*أراكَ عندَ الساعة السادسة. نزدیک ساعت شش می‌بینمت.

*کانَ قد وَقَفَ عندَ الباب. نزدیک در ایستاده بود.

…عَصْرٌ سُليماني…………

كان الجِهادَ الذي في كل ميدانِ
كأنّهُ آيةٌ من (آلِ عِمرانِ)

كان السلاحُ الذي في كلّ معركةٍ
عليهِ من بأسهِ خَتمٌ (سُليماني)

و(فيلقُ القدس) قالوا: كان قائدَهُ
أقول: بل كان فيه الفيلقَ الثاني

محمديٌّ حسينيٌ .. لحيدرةٍ
ولاؤهُ.. فهو رِبِّيٌ ورَبّاني

بكلِّ مُستضعَفٍ حُرٍّ لهُ صِلةٌ
كأنّهُ مَدَدٌ من كفِّ رحمانِ

وجِسمُهُ كان تاريخَ الحُروبِ.. بِهِ
لكلِّ جُرحٍ فُصولٌ ذاتُ أشجانِ

كان العراقيَّ والسوريَّ مُجتمعاً
ومقدسِيّاً.. يمانيّاً.. ولُبناني

كان الكويتيَّ في (الأحساء) بلدَتُهُ
وكان في ثورةِ (البحرين) بحراني

جزائريٌ لهُ في (طَنجةٍ) وطنٌ
وتونسيٌّ ومصريٌ وسوداني

من (فنزويلّا) ومن (نِيجيريا) ومن
(الرهوَنج) و(الهند).. كُوبيٌّ وأفغاني

وعالَميٌّ لكُلِّ الأرض مُنتسِبٌ
وبعد سبعين قُطْرٍ.. كان (إيراني)
* * *
بَكتهُ (بغدادُ) قالت: كان عاصمتي
ومِعصَمي.. و(أبو مهديّ) شرياني

(مُهندِسُ) (الحشدِ) والتحريرِ.. من هرَبَتْ
من بأسهِ (داعشٌ) في زيِّ نسوانِ

فما قياداتُ أمريكا بثأرِهما؛
إلا كذَرّةِ رَملٍ عند (عَطّانِ)

لقد أرادهُما الرحمنُ خاتمةً
لكلِّ أفراح (أمريكا) وأحزاني

فالله إنْ شاءَ يُنهيْ دولةً ظَلَمَت
أو شاءَ إهلاكَ قومٍ بعد طُغيانِ؛

أتَى بريحٍ عقيمٍ.. أو براجِفةٍ
أو صيحةٍ.. أو عذابٍ.. أو (سُليماني)
* * *
(القاسِمُ) القاصِمُ الكرّارُ حيدرةٌ
المؤمنُ العاشقُ المستغفرُ الحاني

أنَّى مضى وجهُ (أمريكا) ووُجهتُها
فثَمَّ (قاسِمُ) عزرائيلُها الثاني

مشيئةُ الله.. ثأرُ الله.. سطوتُهُ
ونُصرةُ الله للقاصي وللداني

عليهِ بأسٌ (يمانيٌّ).. فتحسبهُ
من (جرفِ سلمانِ) أو من (حرفِ سُفيانِ)

كـ(جُندِ بدرٍ) إلهُ الكونِ وزّعَهُ
في المؤمنين بعدلٍ دون نقصانِ

في (حرب تمّوز) نصراً.. في (دمشقَ) يداً
قد طهّرت (سوريا) من كل شيطانِ

أنفاقُ (غزَّةَ) مدّت من أصابعهِ
للدّعمِ خطّين: ناريّاً ونُوراني

والله لولا الحصارُ المُستَبِدُّ هنا
لكان شارَكَنا في فتحِ (نجرانِ)
* * *
يا (قاسِماً) حاسِماً في كل معركةٍ
مجاهداً في سبيل الله قُرآني

قد يُسهمُ المرءُ في تحريرِ موطنهِ
وأنت أسهمتَ في تحرير أوطانِ

أركعتَ طاغوتَ أمريكا وأنت إلى
نَيلِ الشهادة تسعى سعيَ ظمئانِ

فمدّك الله تكريماً يليقُ بما
قدمتَ في الله من بذلٍ وإحسانِ

شهادةً كلُّ آل البيت قد حضروا
فيها.. وكنتَ الشهيدَ العاشقَ الفاني

كما (الحسين) بلا رأسٍ صعدتَ لهُ
كـ(جعفرٍ) مُزّقت عنك الذراعانِ

كـ(زيدٍ بن عليٍّ) دونما جسدٍ
لله تسمو رُفاتاً بعد نيرانِ

حتى رأينا (الحسينَ السِبطَ) منك بدا
ومن (أبي مهديَ) (العباسَ) في آنِ

وفِتيةُ (الطَفِّ) لاحوا من رفاقكما
(عَوْنٌ) (حبيبٌ) (زُهيرٌ) و(ابنُ حسّانِ)

أخوّةُ الدمِ والإيمانِ قد مزَجَت
دماءَ (بغداد) في شريانِ (طهرانِ)

لكنّما الثأرُ ثأرُ الأرضِ قاطبةً
فثأرُنا اليوم دينيٌّ وإنساني

ونحنُ أولى بأمريكا ومَهلِكها
وشعبُنا لم يزل في ظلِّ عدوانِ

فيا صواريخ غُوصي في (بوارجها)
وانسِف أساطيلها يا كلَّ (بُركانِ)

إن لم يكُ الردُّ إنصافاً لثأرهما؛
فانصِف (أبا الفضلِ) أو (أطفالَ ضحيانِ)

ولترحلي الآن ذُلاً يا (قواعِدَها)
فالعصرُ.. عصرُ انتصاراتٍ (سُليماني)

#معاذ_الجنيد
۵/يناير/۲۰۲۰

🔵 منظمة حقوق الإنسان: السعودية ترتكب جريمة حرب في اليمن
طالبت منظمة حقوق الإنسان مرة أخرى بتعليق عضوية السعودية في مجلس حقوق الإنسان بمنظمة الأمم، مؤكدة أن السعودية وحلفاؤها يرتكبون جرائم حرب في اليمن.
وحسبما نشرت وكالة أنباء تسنيم نقلًا عن وكالة أنباء “النشرة”، فإن المنظمة طالبت بتحقيق مستقل حول قصف التحالف العربي بقيادة السعودية في اليمن واستهداف المناطق الاقتصادية غير العسكرية.
كما أعربت المنظمة عن قلقها الشديد إزاء العواقب الوخيمة التي ستخلف حملات التحالف العربي على الاقتصاد اليمني.
🔴 دیده‌بان حقوق بشر: عربستان در یمن جنایت جنگی مرتکب شده است
سازمان دیده‌بان حقوق بشر بار دیگر خواستار تعلیق عضویت عربستان در شورای حقوق بشر سازمان ملل شد و تأکید کرد که عربستان و هم‌پیمانانش “جنایت جنگی” در یمن مرتکب شده‌اند.
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم به نقل از پایگاه خبری النشره، سازمان دیده‌بان حقوق بشر خواستار تحقیق مستقل درباره بمباران ائتلاف تحت فرماندهی عربستان در یمن شد که مناطق اقتصادی غیرنظامی را هدف قرار داده است.
سازمان دیده‌بان حقوق بشر “نگرانی‌های جدی” خود را قبال عواقب این حملات هوایی بر اقتصاد یمن ابراز داشت.

از کانال تلگرامی  دار الترجمه

https://telegram.me/motarjemmahar

قصيدة في رثاء اللواء السلیماني

صباح الیوم حمّاني
ضجيج ثم لظّاني
طغتني ضجّة کبری
تناديني وتنعاني
رحیل مجاهد فذٍ
علا من عالم فاني
وطار إلی السموات الـ
ـعلی من عالم داني
سليمان القلوب علا
وفاق من السليمان
وکاد القلب یحرقني
ويلقي النارَ إنساني
فسال الدمع ثم دم
يروّيني فأطفاني
أقول وأشهد الدنيا
وأقسم محض إيماني
نطهّر قدسنا من لو
ث هذا المجرم الجاني
قتلتم قاسماً منّا
أيا أبناء سفیان
ولکن ما الذي نلتم
سوی لعن وخسران؟
تعالوا وانظروا ردحاً
تروا ملیار شبّان
وکلّ بات یهتفکم
أنا قاسم سليماني
————-
للشاعر الأستاذ (محمد خاقاني أصفهاني)

(سليماني لن يموت)

للشاعر علي السالمي

أيُقتلُ مَنْ أَبلَى الزَّمانَ زَئيرا
أقَضَّ بهِ الصَّهيون عمرًا مريرا

أيقتلُ من كانَ النَّجاحُ حليفَه
وكانَ على جَمرِ القِتالِ سَعيرا

وكيفَ لهُ تَهوي زُنودٌ على الثَّرى
وكان على ضَغطِ الزِّنادِ شَهيرا

لكِ الوَيلُ أمريكا على كلِّ قَطرةٍ
منَ الدَّمِ آصالًا تَفوحُ عَبيرا

ثغورَ الوغى نامي فقد راحَ قاسمٌ
شهيدًا تَردَّى بالدِّماءِ حَريرا

ولا تَخشَعي من طَلقةٍ بعدَ قتلِهِ
ولا قصفِ طيَّارٍ يُدوّي مُبيرا

فقد كانَ مِغوارًا يُذيقُ عدوَّهُ
سَخاءً بنارٍ تَصْطليهِ نَكيرا

ألا يا سَما جُودي عليه سحائبا
وصبّي عَلى الأشلاءِ غيثًا غزيرا

على كلِّ جُثمانٍ تَحرَّقَ غِيلةً
وباتَ طريحًا يَستفزُّ ضَميرا

وعانقَ ظامي روحه نسمةَ الهدى
فهبَّتْ عليها تَستنيلُ نَميرا

قَضی نَحبهُ كالوَردِ تُنثرُ قَسوةً
فأجدَى بطيبٍ منْ رُؤاهُ نَثيرا

أنارَ ظلامَ الاضْطهادِ سلاحُهُ
ونوَّرَ من دربِ الجهادِ مَصيرا

وخلَّفَ عزمًا ثائرًا في نفوسِنا
وأودعَ للأَجيالِ نصرًا كبيرا

على كفِّهِ عَزَّتْ شُعوبٌ وأُكرِمتْ
ومَدَّ لها للازدهارِ مَسيرا

أقامَ بهِا روحَ السَّلامِ فأُنعِشَتْ
وأركعَ إرهابًا يَجورُ جَهيرا

وزاحَ عنِ الأَوطانِ وَصمةَ ذلَّةٍ
وأَوْلَى لها بالنَّصرِ وجهًا نَضيرا

تحمّلَ أعباءَ السَّواترِ ظهرُهُ
لِيَسترَ أَعراضَ البلادِ ظَهيرا

لقد جَدَّ في لَيلِ القَتامِ مُظفَّرًا
عليه وسامُ النَّصرُ يَزهو مُنيرا

ولا نَفضَ النَّقعَ المُثارَ بمَعركٍ
سِوى عندِ فَتحٍ يَستطِيلُ بَشيرا

لهُ عالَمُ الإسلامِ يَشهَدُ أَنَّهُ
إِذا ما ثَوَى فيهِ يَريفُ زُهورا

أَغمَّضَ جفنًا حينَ عاثتْ دواعشٌ
بسوريةٍ ثمَّ العراقِ فُتورا

هوَ الأَسدُ الضَّاري عَلى كلِّ مُعتَدٍ
يَهبُّ لِذَبِّ المَكرُماتِ غَيورا

وكمْ صَولةٍ مِن قبلُ ثارَ مُجاهدًا
بِلُبنانَ حتَّى أَشبعَ الهُودَ مُورا

كما القُدسُ تَدري أنَّهُ وامقٌ بها
وكمْ خاضَ دَحْرًا للذئابِ هَصورا

أَلا اليَمَنُ الدَّامي يُنادي معزِّيًا
أَلا كمْ سُليمانِي أَعَزَّ ثُغورا

أَصابَ منَ الأعداءِ قلبًا مُروَّعًا
بخَزرَتهِ ألقَى عَليهمْ ثُبورا

عَذابٌ وعَذْبٌ في خِضَمِّ كِفاحِهِ
لكلِّ العِدى والصَّحْبِ يَمْضي فَخورا

وما كانَ إلَّا للشَّهادةِ والهًا
إلى أنْ حواها واسْتطارَ حُبورا

فعاشَ سَعيدًا شامِخًا لا تَهزُّهُ
عَواصِفُ جَورٍ وَهْوَ هزَّ الصُّخورا

عليكَ سَلامٌ فائحُ النَّشْرِ قاطعًا
رُبوعًا لها أَسديتَ خيرًا وُفورا

دِماؤكَ تَبقَى تَستنيرُ طَريقَنا
وتَجري على جسرِ الزمانِ نُهورا

تَضخُّ شَرايينُ الشُّعوبِ بِهَدْيِها
فيخرجُ نورُ الحقِّ منهُ ظُهورا

وثَمَّ انتقامٌ لا مَحالةَ قاسيًا
سَيقْصِمُ منْ حِلفِ الضِّباعِ ظُهورا

فلنْ يَنْتَهي شِعرٌ لمِثلكَ عمرُهُ
ولوْ ذا “طويلُ البحرِ” يَغْدو بُحورا

لأنتَ سُليمانُ المَمالكِ كلِّها
تُسخِّرُ منها بالودادِ صُدورا

وعلَّمتَنا كيف الخلودُ مَنالُهُ
وكيفَ الدِّما للعزِّ تَصنَعُ سُورا

القصيد ينتهي ولا ينتهي سليماني

علي عبدالحليم السالمي

قصيدة في رثاء قائد جبهة المقاومة الاسلامية بوجه الامبريالية الاميركية – الصهيونية والمشاريع الاستكبارية التوسعية في المنطقة، الشهيد الخالد الفريق الحاج #قاسم_سليماني (رضوان الله عليه) بقلم: حميد حلمي البغدادي

شهداؤُنا في حضرةِ الغفّارِ
في صحبةِ المختارِ والكرارِ

يُسقَونَ أشرِبةَ الخلودِ تحيةً
في جنةٍ مخضرَّةِ الأشجارِ

فدماءٌ اختلَطتْ على حبِّ الأُلى
آلِ النبوّةِ سادةِ الابرارِ

لجديرةٌ بالفوزِ يومَ الملتقى
ومعيَّةِ النبلاءِ والأطهارِ

عرفتكَ أرضُ الرافدينِ وسوريا
وكتائبُ الأبطالِ والأنصارِ

ورُبى فلسطينَ السليبةِ كلُّها
والغصنُ يحمِلُ طيِّبَ الأثمارِ

عشِقَتْكَ ألسِنَةُ الدعاءِ فخورةً
بجهاد قاسمَ قائدِ الأحرارِ

وهو الذي عشِقَ الديارَ جميعَها
وأحبَّها مفتوحةَ الأزهارِ

وبكتْكَ أفئدةُ الجبالِ لأنها
فقدت عزيزاً كاملَ الأنوارِ

عرفَتْكَ ياحامي الذِّمارِ مُجاهداً
يَحنو على الأجبالِ والأنهارِ

ويذبُّ عنها في الشدائدِ رافضاً
شُذّاذَ آفاقٍ أتَوا بالنارِ

تبّاً لأمريكا الخبيثةِ مسلكاً
ولكلِّ وغدٍ ناقمٍ ختّارِ

يحلو لهُ قتلَ الأنامِ تعجرُفاً
و الذائدينَ عن الحمى الأخيارِ

أمريكيا لا طالَ عهدُكِ سُلْطةً
لم ترعَ إلَّاً تحتفي بشَنارِ

ولها سلاحُ الشرِّ غايةُ مطلبٍ
للإثم والعدوانِ والإجبارِ

سَحقَتْ رياحينَ المُروجِ عَسوفَةً
واستفردتْ مظلومَةَ الأقطارِ

سرقتْ وتطلُبُ نفطَنا بفظاظةٍ
وترامبُ يبغي غَلَّةَ الآبارِ

مَن يشتريهِ حمارَ شعبٍ أنكروا
كلَّ المبادئِ وارتَضَوا بالعارِ

جعلُوهُ سائسَهم فلا أهلاً بمَنْ
جعلَ البلادَ رهينةً لحمارِ

أوَ مثلُ هذا يستبيحُ ديارَنا
ويفوزُ بالتقديرِ والإكبارِ؟!

وهو الذي قتَلَ الكرامَ ضغينةً
ويحيفُ بالأمجادِ والأذخارِ

أو مثلُ قاسمَ تستباحُ دماؤهُ
وجمالِ شبلِ الحربِ والأهوارِ

وبيوتُ صهيونِ الجريمةِ فَرْحَةٌ
ودُفوفُ أشباهِ الرجالِ تُجاري

فعلى ترمبِ الغدرِ لَعنةُ ربّنا
ولعائنُ التاريخِ والأقدارِ

أسفا على بطلٍ يُقتَّلُ غِيلةً
مِن مُعتدٍ مُتهتِّكٍ غدّارِ

وهو المُحِبُّ لكلِّ اُمةِ أحمدٍ
ويصُدُّ عنهم هجمَةَ الأغيارِ

حُزْناً على زمنٍ يصولُ بهِ الخَنا
وتسودُ فيه شريعةُ الكفّارِ

ويموتُ ضرغامٌ بأبشعِ صورةٍ
والحرُّ فيه فريسةُ الغُدّارِ

الشعبُ في ايرانَ أطلقَ صرخةً
ستهُدُّ سَطوَةَ قاتلِ المِغوارِ

حملتْكَ أَيدي عاشقيكَ مُشيَّعاً
يا قاصمَ الفُجّارِ والأشرارِ

خرجُوا ملاييناً تُودِّعُ أصيَداً
يبكيهِ راعي الركبِ باستعبارِ

وتوجَّعَ القلبُ الكبير لقائدٍ
صلَّى عليكَ بأدمُعٍ مِدرارِ

فلقد أضاعُوا قائدَاً مُتَهيَّباً
لم يَشكُ مِن تعَبٍ ومِن إضرارِ

ولقد بكاكَ المُخبتون تلوُّعاً
في خيرةِ الأوطانِ والأمصارِ

كي يُعلِنوا طُرَّاً بأنَّكَ فخرُهُم
وسبيلُ مَن يمضي على استبصارِ

سقياً ليومِكَ يا سليماني الفِدى
ولك المفازةُ في سعيدِ الدارِ

فخرُ الشهادةِ أن تموتَ مكافحاً
بيدِ العُتاةِ وسلطةِالفجّارِ

أمريكيا ارتكبتْ جريمةَ هَزْمِها
ففيالقُ الأبطالِ في استنفارِ

جهلِتْ مقامَكَ يا سليماني أخاً
لِبني الجهادِ الحقِّ والثوارِ

هذا سليماني الشهيدُ محرِّضٌ
هِممَ الجبالِ الشُمِّ والأَبحارِ

ومرددٌّ صوتَ الحسينِ بكربلا
مَنْ للجهادِ الفذِّ مَن أنصاري؟

وليعلمِ الأشرارُ أنّكَ حتفُهُم
عما قريبٍ آخِذاً بالثارِ

لا لم تَمُتْ فلأَنتَ رايةُ عزَّةٍ
جَبلٌ من الإقدام والإيثارِ

شكراً سليماني ونَمْ مُتهنِّئاً
فالرايةُ انطلَقتْ وبالإصرارِ

يَمضي التقاةُ إلى الخلُودِ مثابةً
فرَحاً وذا اُكرومةُ الغفارِ

١٢ جمادى الاولى ١٤٤١
٨ كانون الثاني ٢٠٢٠

شاعر دار بردوش،نمایشنامه ای در باره شاعر اهل بیتعلیهم السلام، دعبل بن علی الخزاعی

اثر استاد یوسف محمد عمرو

ترجمه سید مهدی نوری ، عباس گنجعلی و سمانه عیدی کاخکی

مشهد: ضریح آفتاب ۱۳۹۸٫

تلفن تهیه کتاب (ترجیحا پیامک) ۰۹۳۷۰۶۰۳۳۸۳

دعبل بن علی خزاعی(شهادت ۲۲۰ هجری قمری) ادیب، عالم و شاعر مجاهد شیعی است که با سلاح زبان به ستیز حاکمان ستمگر عباسی رفت و مصائب آل الله علیهم السلام  را در چکامه های خویش به تصویر کشید و سرانجام  به فیض شهادت نائل شد. او محضر سه امام همام را درک کرد و با خواندن قصیده تائیه خود در حضور امام رضا،  اشک را از دیدگان مبارک حضرت جاری ساخت.
نمایشنامه حاضر روایتی است از زمانه و زندگی این شاعر بزرگ که به قلم استاد یوسف محمد عمرو نگارش یافته و نگارنده در ترسیم فرازهایی مختلف زندگی دعبل از اشعار خود وی نیز بهره برده است.

برشی از کتاب بالا…

(پرده دوم از بخش دوم)

احمد‌بن‌محمد اشعری: [روی سخنش با دعبل است.] دعبل، از مدارس آیات چه خبر؟
دعبل: [به آن دو رو می‌کند و لبخند می‌زند.] نزد سرور و مولایم علی‌بن‌موسی‌الرضا در مرو رفتم و به او گفتم: « فرزند رسول خدا، من دربارۀ شما قصیده‌ای سروده‌ام و با خودم عهد کرده‌ام که آن را پیش از شما برای هیچ‌کس نخوانم.» حضرت فرمود: «بخوان.» و من آن را خواندم:

مَدارِسُ آیاتٍ خَلت مِن تِلاوة
وَ منزِلُ وَحیٍ مُقفِرُ العَرصاتِ

منازل آموزش قرآن از تلاوت آیات آن تهی مانده و حیاط‌های خانۀ وحی تهی از ازدحام گشته است.

زمانی‌که سخنم را به اینجا رساندم:

أری فیئَهم فی غیرهم مُتَقَسِّماً
وَ أیدیهم مِن فیئِهِم صَفراتِ

دارایی آنان را می‌بینم که در میان دیگران تقسیم شده و دست‌های خودشان از آن تهی است،

امام‌رضا( گریست و گفت: «راست می‌گویی خزاعی.»

آن هنگام که سخنم را به اینجا رساندم:
إذا وُتِرُوا مَدُّوا إلی واتِریهم
أَکفّاًّ عن الأوتارِ مُنقَبِضَاتِ

هرگاه به آنان ستم شود، دستانی را به‌سوی ستمگرانشان دراز می‌کنند که قدرت بر خون‌خواهی ندارد،

امام( دستانش را تکان داد و گفت: «آری به خدا، این دستان بسته است.»
…
وقتی به این بیت رسیدم:

وَ قبرٌ ببغدادَ لنفسٍ زَکیةٍ ‌
تَضَمَّنَها الرَّحمانُ فی الغُرُفاتِ

و مزاری در بغداد متعلق به جان پاکی است که خداوند مهربان در غرفه‌های بهشت جایش داده است،

امام‌رضا( به من گفت: «آیا به این قسمت دو بیت اضافه کنم تا قصیده‌ات کامل شود؟» گفتم: «بله فرزند رسول خدا. حضرت افزود:

و قَبرٌ بطوسِ یا لها من مُصیبةٍ
توقـّـدُ فی الأحشاءِ بالحُرُقاتِ

و قبری در طوس است که وای از مصیبت جگرسوزش!

إلی الحَشرِ حتّی یبعَثُ اللهُ قَائِماً‌
یفَــرِّجُ ‌عنَّـا ‌الهمَّ ‌و ‌الکرباَتِ

تا زمانی‌که خداوند قائم را برانگیزد و ایشان اندوه این مصیبت‌ها را از دل‌ ما بزداید.

به ایشان گفتم: «فرزند رسول خدا، قبر طوس متعلق به چه کسی است؟»
امام‌رضا فرمود: روزها و شب‌های بسیاری نمی‌گذرد که طوس جایگاه آمدورفت زائران و شیعیان می‌شود. آگاه باشید هر‌کس مرا‌ در ‌غربتم ‌در ‌طوس زیارت کند،‌ روز قیامت ‌در درجۀ ‌من و آمرزیده خواهد بود.

و وقتی سخن را به اینجا رساندم، امام‌رضا( فراوان گریست:

خُرُوجُ إمَامٍ لَا مَحَالَةَ خَارِجُ
یَقُومُ علی اسْمِ اللَّهِ و البَرکاتِ
ظهور امامی که بی‌شک رخ نمایان می‌کند، تحقق خواهد یافت، امامی که به نام خدا و با برکت فراوان قیام خواهد کرد،

یمیِّزُ فینا کُلَّ حَقٍّ وَ بَاطِلٍ
وَ یجزی علی النَّعماءِ و النَّقَماتِ

آن حضرت در میان ما هر حقی را از باطل جدا می‌کند و با اعطای نعمت‌ و کیفر، جزای انسان‌ها را می‌دهد.

امام سپس سرش را در برابر من بالا برد و به من گفت: « خزاعی، روح‌القدس این دو بیت را بر زبانت جاری ساخته. آیا می‌دانی که دربارۀ کدام امام است و به چه کسی مربوط می‌شود؟»

گفتم: «نه سرورم. فقط شنیده‌ام که از میان شما امامی ظهور می‌کند، زمین را از فساد پاک و آن را پر از عدل و داد می‌کند.»
گفت: «ای دعبل، پیشوای پس از من، پسرم محمد و پس از محمد پسرش علی و پس از علی پسرش حسن و پس از حسن پسرش حجت قائم است که در دوران غیبتش همه چشم‌انتظار اویند. به‌هنگام ظهورش همه سر تسلیم فرود می‌آورند. اگر از دنیا فقط یک روز مانده باشد، خداوند آن یک روز را آن‌قدر به درازا می‌کشد تا امام‌  زمان قیام کند و آن هنگام که زمین پر از ظلم و ستم شده، گیتی را پر از عدل و داد کند…

دانلود مقاله حضرت زینب (سلام الله علیها) در شعر شاعران مسیحی معاصر عرب : zeynab

بولس سلامه حماسه سرای بزرگ معاصر عرب ماجراي غدير را در بيش از ۹۰ بيت در قصيده اي به نام «عيد الغدير» به تصوير کشيده که ابتداي اين قصيده چنين است:
🔹عاد مِن حجّة الوداع الخَطيرِ
و لفيفُ الحجيجِ موجُ البحور
لجةٌ خلفَ لجّة کانتشار الـ
غَيم صبحاً في الفدفد المغمورِ
…و استفاض النبي نصحاَ و أحکا
ماً و هدياً الي الصراط القَرير
تسکبُ الشمسُ في الأصيل شعاعاً
يبعث الدفءَ في صميمِ البذور
هي تَدرِي ما يکتم الليلُ مِن وجـ
ـه صقيعٍ و مِن ظلامٍ ضَرير
فتسيل الحياةَ دفئاً لأغرا
سٍ لدان تقيةَ الزمهرير
يجمل الکاتب الکتاب أخيراً
موجزاً صفوَ رأيه في سُطُور
والذی یرقبُ الممات وشیکا
ینشرُ القلبَ فی الکلام الأخیرِ

🔹( [پيامبر] از حجة الوداع برگشت در حالي که انبوه حاجيان چونان موج دريايي بودند./ [ حاجيان] گروه گروه [مي آمدند و در صحرا پراکنده می¬شدند] آنچنان که ابرها در بیابان پراکنده می¬گردد./ و پيامبر نصيحت¬ها و احکامي را به تفصيل بيان فرمود و به راه استوار هدايت نمود./ خورشيد در غروب پرتوي را فرو مي¬ريخت که گرما را به ژرفاي دانه‌ها مي‌فرستاد./ او مي‌دانست که شب چه چهره‌ي سرد و تاريکي زيان آوري را در خود پنهان دارد./ پس، از بيمِ سرماي سخت، زندگي را به صورت گرمايي براي نهال¬هاي تازه و نرم مي¬فرستاد./ نگارنده در پايان، کتاب خود را خلاصه مي‌کند و چکيده¬ي انديشه¬اش را در سطر‌هايي مي‌آورد./ و آن¬که می¬داند به زودی از دنیا می¬رود، در بازپسين کلام خود آنچه در دل دارد را بازگو مي¬کند.)

👌👌در ادامه مي‌گويد که پيامبر(ص) در آن گرماي سوزان و طاقت فرسا مردم را براي مسأله ناچيز و بي اهميتي فرا نخواند:

ما دعاهم طه لأمرٍ يسيرٍ
و صعيد البطحاء وهجُ حَرور
و ارتقي منبرَ الحدائج طه
يشهرُ السمعَ للكلام الكبيرِ

(طه آنان را براي کاري بي ارزش فرانخواند، آن هم در حالي که در سرزمين مکه گرماي شديد زبانه مي‌کشيد!./ و طه بر منبر كجاوه‌ها بالا رفت در حالي كه «گوش مردم را براي سخني سترگ آماده و حساس مي‌ساخت.» )

👌و بعد به جمله¬ي معروف پيامبر(ص) در روز غدير و بالا بردن دست امام علي(ع) اشاره مي‌كند:

🔹أيها الناسُ إنما الله مولا
كم و مولايَ ناصرِي و مُجيري
ثم إني وليّكم منذ كان الدْ
دهرُ طفلاً حتي زوال الدهورِ
يا إلهي من كنتُ مولاه حقاً
فعليٌ مولاه غيرَ نكيرِ
يا إلهي والِ الذين يوالو
نَ ابن عمّي و انصرْ حليفَ نصيري
كنْ عدوّاً لمن يعاديه و اخذلْ
كلَّ نكسٍ و خاذلٍ شریر
قالها آخذاً بضَبع عليٍ
رافعاً ساعد الهمام الهصور

( اي مردم خداوند مولاي شما و مولا، ياري¬گر و پناه دهنده¬ي من است. / و بعد از آن، از ابتداي روزگار تا پايان روزگاران، من وليّ و صاحب اختيار شمايم./ خداي من! هر كس من صاحب اختيار اويم علي نيز بدون شك صاحب اختيار اوست./ اي خداي من! كساني كه با پسر عمويم دوستي مي¬كنند را دوست بدار و هم¬پيمانِ ياور مرا ياري نما/ خدايا! با دشمن او دشمني كن و هر آدم پست و شرور را تنها گذار و خوار نما. / [پيامبر] اين سخنان را گفت در حالي كه بازوي علي را گرفته بود و ساعد آن سرور شجاعِ دشمن شكن را بالا مي¬برد.)

👌👌وي بعد از اشاره به سخنان پيامبر(ص) و جمله‌ي معروف « مَن کنتُ مَولاه فهذا عليٌّ مَولاه» در پاسخ به کساني که ممکن است تأويل نادرست از سخن پيامبر(ص) نمايند و يا خود را به ناداني بزنند چنين مي¬گويد:

بثّ طه مقالةً في عليٍّ
واضحاً کالنهار دونَ ستورِ
لا مجازٌ و لا غموضٌ و لبسٌ
يستحثّ الأفهامَ للتفسيرِ

(طه سخني را در مورد علي فرمود که مبهم نبود بلکه همچون روز، آشکار بود. / [ در سخن پيامبر(ص) ] نه مجازي بو و نه ابهامی که نیاز به تفسیر داشته باشد.

📚 مولای جاودانه ادیان، ص۷۷_۸۰